ທິດສະດີຂອງ Karl Marx ຂອງການຕໍ່ສູ້ຊົນຊັ້ນ

ທິດ​ສະ​ດີ​ຂອງ​ການ​ຕໍ່ສູ້​ຊົນ​ຊັ້ນ​ຂອງ​ທ່ານ Karl Marx ​ແມ່ນ​ເສົາ​ຄ້ຳ​ໃຈກາງ​ຂອງ​ຄວາມ​ຄິດ​ຂອງ​ລັດທິ​ມາກ​ສ໌ ​ແລະ​ເປັນ​ແນວ​ຄິດ​ທີ່​ມີ​ອິດ​ທິພົນ​ຫລາຍ​ທີ່​ສຸດ​ໃນ​ດ້ານ​ສັງຄົມ​ວິທະຍາ, ວິທະຍາສາດ​ການ​ເມືອງ, ​ແລະ​ເສດຖະກິດ. ມັນ​ເປັນ​ໂຄງ​ຮ່າງ​ການ​ສໍາ​ລັບ​ການ​ເຂົ້າ​ໃຈ​ປະ​ຫວັດ​ສາດ​ຂອງ​ສັງ​ຄົມ​ມະ​ນຸດ​, ນະ​ໂຍ​ບາຍ​ດ້ານ​ເສດ​ຖະ​ກິດ​, ແລະ​ການ​ພົວ​ພັນ​ລະ​ຫວ່າງ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ສັງ​ຄົມ​ທີ່​ແຕກ​ຕ່າງ​ກັນ​. ຄວາມເຂົ້າໃຈຂອງ Marx ກ່ຽວກັບການຕໍ່ສູ້ຂອງຊົນຊັ້ນກຳມະສິດສືບຕໍ່ສ້າງການສົນທະນາໃນຍຸກສະໄໝກ່ຽວກັບຄວາມບໍ່ສະເໝີພາບທາງດ້ານສັງຄົມ, ລັດທິທຶນນິຍົມ ແລະ ການເຄື່ອນໄຫວປະຕິວັດ. ບົດ​ຄວາມ​ນີ້​ຈະ​ຄົ້ນ​ຫາ​ຫຼັກ​ການ​ຫຼັກ​ຂອງ​ທິດ​ສະ​ດີ​ຂອງ​ການ​ຕໍ່​ສູ້​ຊົນ​ຊັ້ນ​ຂອງ Marx, ສະ​ພາບ​ປະ​ຫວັດ​ສາດ, ຮາກ​ຖານ​ປັດ​ຊະ​ຍາ, ແລະ​ຄວາມ​ກ່ຽວ​ຂ້ອງ​ກັບ​ສັງ​ຄົມ​ຍຸກ​ສະ​ໄໝ​ໃໝ່.

ບໍລິບົດປະຫວັດສາດ ແລະຕົ້ນກຳເນີດທາງປັນຍາຂອງການຕໍ່ສູ້ກັບຊົນຊັ້ນ

ທ່ານ Karl Marx (1818–1883) ໄດ້​ສ້າງ​ທິດສະດີ​ການ​ຕໍ່ສູ້​ຊົນ​ຊັ້ນ​ຂອງ​ເພິ່ນ​ໃນ​ລະຫວ່າງ​ສະຕະວັດ​ທີ 19, ເປັນ​ເວລາ​ທີ່​ໝາຍ​ເຖິງ​ການ​ປະຕິວັດ​ອຸດສາຫະກຳ, ຄວາມ​ວຸ້ນວາຍ​ທາງ​ດ້ານ​ການ​ເມືອງ, ​ແລະ ຄວາມ​ບໍ່​ສະ​ເໝີ​ພາບ​ທາງ​ສັງຄົມ​ທີ່​ເພີ່ມ​ຂຶ້ນ​ໃນ​ເອີຣົບ. ການແຜ່ກະຈາຍຂອງລະບອບທຶນນິຍົມແມ່ນການຫັນປ່ຽນເສດຖະກິດກະສິກຳແບບດັ້ງເດີມໄປສູ່ອຸດສາຫະກຳ, ເຮັດໃຫ້ເກີດການຫັນເປັນຕົວເມືອງ, ການຂະຫຍາຍຕົວຂອງລະບົບໂຮງງານ ແລະ ການສ້າງຊົນຊັ້ນກຳມະກອນໃໝ່ (ຊົນຊັ້ນກຳມະກອນ) ທີ່ເຮັດວຽກໜັກໃນເງື່ອນໄຂທີ່ຫຍຸ້ງຍາກສຳລັບຄ່າຈ້າງຕ່ຳ.

ຍຸກ​ນີ້​ຍັງ​ມີ​ການ​ແບ່ງ​ແຍກ​ຢ່າງ​ແຫຼມ​ຄົມ​ລະຫວ່າງ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ນາຍ​ທຶນ (ຊົນ​ຊັ້ນ​ນາຍ​ທຶນ​ທີ່​ເປັນ​ເຈົ້າ​ຂອງ​ການ​ຜະ​ລິດ) ແລະ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ກຳ​ມະ​ກອນ (ຊົນ​ຊັ້ນ​ກຳ​ມະ​ກອນ​ທີ່​ຂາຍ​ແຮງ​ງານ​ເພື່ອ​ຄ່າ​ແຮງ​ງານ. Marx ເຫັນ​ຄວາມ​ສຳພັນ​ທາງ​ເສດຖະກິດ​ນີ້​ວ່າ​ເປັນ​ການ​ຂູດ​ຮີດ ​ແລະ ບໍ່​ເທົ່າ​ທຽມ​ກັນ, ​ເຮັດ​ໃຫ້​ຄວາມ​ເຄັ່ງ​ຕຶງ​ລະຫວ່າງ​ສອງ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ສູງ​ຂຶ້ນ.

ທິດ​ສະ​ດີ​ຂອງ Marx ໄດ້​ຮັບ​ອິດ​ທິ​ພົນ​ຢ່າງ​ເລິກ​ເຊິ່ງ​ຈາກ​ວຽກ​ງານ​ຂອງ​ນັກ​ປັດ​ຊະ​ຍາ ແລະ ນັກ​ເສດ​ຖະ​ສາດ​ໃນ​ເມື່ອ​ກ່ອນ, ລວມ​ທັງ:

• G.W.F. Hegel: Marx ດັດແປງວິທີການພາສາຂອງ Hegel, ເຊິ່ງຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າຄວາມກ້າວຫນ້າຂອງສັງຄົມເກີດຂື້ນໂດຍຜ່ານການແກ້ໄຂຄວາມຂັດແຍ້ງ. ແນວໃດກໍ່ຕາມ, Marx ໄດ້ດັດແກ້ກອບນີ້ເພື່ອເນັ້ນໃສ່ເງື່ອນໄຂທາງດ້ານວັດຖຸ ແລະປັດໄຈທາງເສດຖະກິດ (ວັດຖຸນິຍົມທາງປະຫວັດສາດ) ແທນທີ່ຈະເປັນແນວຄວາມຄິດທີ່ບໍ່ມີຕົວຕົນ.
• Adam Smith ແລະ David Ricardo: Marx ສ້າງຂຶ້ນບົນພື້ນຖານເສດຖະກິດການເມືອງແບບຄລາສສິກ ແຕ່ໄດ້ວິພາກວິຈານຄວາມລົ້ມເຫລວໃນການຮັບຮູ້ລັກສະນະການຂູດຮີດຂອງການຜະລິດທຶນນິຍົມ. Smith ແລະ Ricardo ຖືວ່າແຮງງານເປັນແຫຼ່ງຂອງມູນຄ່າ, ແຕ່ Marx ໄດ້ເນັ້ນໃຫ້ເຫັນເຖິງວິທີການທີ່ນາຍທຶນດຶງເອົາມູນຄ່າເກີນດຸນຈາກແຮງງານ, ນໍາໄປສູ່ກໍາໄລ.
• ນັກສັງຄົມນິຍົມຝຣັ່ງ: Marx ໄດ້ຮັບແຮງບັນດານໃຈຈາກນັກຄິດສັງຄົມນິຍົມຝຣັ່ງເຊັ່ນ SaintSimon ແລະ Fourier, ຜູ້ທີ່ວິພາກວິຈານຕໍ່ລັດທິທຶນນິຍົມ, ເຖິງແມ່ນວ່າລາວປະຕິເສດວິໄສທັດ utopian ຂອງເຂົາເຈົ້າເພື່ອນິຍົມແນວທາງວິທະຍາສາດຂອງສັງຄົມນິຍົມ.

ວັດຖຸນິຍົມທາງປະຫວັດສາດຂອງ Marx

ທິດ​ສະ​ດີ​ຂອງ​ການ​ຕໍ່​ສູ້​ຊົນ​ຊັ້ນ​ຂອງ Marx ແມ່ນ​ຕິດ​ພັນ​ກັບ​ແນວ​ຄິດ​ວັດ​ຖຸ​ປະ​ຫວັດ​ສາດ​ຂອງ​ເພິ່ນ. ວັດ​ຖຸ​ນິຍົມ​ທາງ​ປະຫວັດສາດ​ຊີ້​ໃຫ້​ເຫັນ​ວ່າ ສະພາບ​ວັດຖຸ​ຂອງ​ສັງຄົມ—​ຮູບ​ແບບ​ການ​ຜະລິດ, ​ໂຄງ​ສ້າງ​ເສດຖະກິດ, ​ແລະ ການ​ພົວພັນ​ດ້ານ​ແຮງ​ງານ—​ເປັນ​ການ​ກຳນົດ​ຊີວິດ​ທາງ​ດ້ານ​ສັງຄົມ, ການ​ເມືອງ, ສະຕິ​ປັນຍາ. ໃນທັດສະນະຂອງ Marx, ປະຫວັດສາດຖືກສ້າງຂື້ນໂດຍການປ່ຽນແປງໃນເງື່ອນໄຂທາງວັດຖຸເຫຼົ່ານີ້, ເຊິ່ງນໍາໄປສູ່ການຫັນປ່ຽນໃນການພົວພັນທາງສັງຄົມແລະການເຄື່ອນໄຫວຂອງອໍານາດລະຫວ່າງຊົນຊັ້ນຕ່າງໆ.

Marx ໄດ້​ແບ່ງ​ປະ​ຫວັດ​ສາດ​ຂອງ​ມະ​ນຸດ​ອອກ​ເປັນ​ຫຼາຍ​ຂັ້ນ​ຕອນ​ໂດຍ​ອີງ​ໃສ່​ຮູບ​ແບບ​ຂອງ​ການ​ຜະ​ລິດ, ແຕ່​ລະ​ຄົນ​ແມ່ນ​ມີ​ລັກ​ສະ​ນະ​ໂດຍ​ການ​ເປັນ​ການ​ຂັດ​ຂວາງ​ຊັ້ນ​ຮຽນ:

• ຄອມມິວນິສບູຮານ: ສັງຄົມກ່ອນຊົນຊັ້ນທີ່ຊັບພະຍາກອນ ແລະຊັບສິນຖືກແບ່ງປັນຮ່ວມກັນ.
• ສະ​ມາ​ຄົມ​ຂ້າ​ທາດ: ການ​ເພີ່ມ​ຂຶ້ນ​ຂອງ​ຊັບ​ສິນ​ສ່ວນ​ຕົວ​ພາ​ໃຫ້​ເຈົ້າ​ຂອງ​ເຂົາ​ເຈົ້າ​ຂູດ​ຮີດ​ຂ້າ​ທາດ.
• Feudalism: ໃນຍຸກກາງ, ເຈົ້ານາຍ feudal ເປັນເຈົ້າຂອງທີ່ດິນ, ແລະ serfs ໄດ້ເຮັດວຽກທີ່ດິນເພື່ອແລກປ່ຽນກັບການປົກປ້ອງ.
• Capitalism: ຍຸກສະໄໝໃໝ່, ເຊິ່ງໝາຍເຖິງການຄອບງຳຂອງຊົນຊັ້ນກຳມະກອນ, ຜູ້ທີ່ຄວບຄຸມວິທີການຜະລິດ, ແລະ ພວກຊົນຊັ້ນກຳມະກອນ, ຜູ້ທີ່ຂາຍແຮງງານຂອງເຂົາເຈົ້າ.

Marx ໄດ້​ໂຕ້​ຖຽງ​ວ່າ​ແຕ່ລະ​ຮູບ​ແບບ​ຂອງ​ການ​ຜະລິດ​ມີ​ຄວາມ​ຂັດ​ແຍ່ງ​ກັນ​ພາຍ​ໃນ—ຕົ້ນຕໍ​ແມ່ນ​ການ​ຕໍ່ສູ້​ລະຫວ່າງ​ຜູ້​ຖືກ​ກົດ​ຂີ່​ແລະ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ທີ່​ຖືກ​ກົດ​ຂີ່—ຊຶ່ງ​ໃນ​ທີ່​ສຸດ​ຈະ​ນຳ​ໄປ​ສູ່​ຄວາມ​ລົ້ມ​ແຫຼວ​ແລະ​ການ​ເກີດ​ໃໝ່​ຂອງ​ການ​ຜະລິດ. ຕົວຢ່າງ, ການຂັດກັນຂອງລະບອບ feudalism ເຮັດໃຫ້ເກີດລັດທິທຶນນິຍົມ, ແລະການຂັດກັນຂອງລະບອບທຶນນິຍົມຈະນໍາໄປສູ່ສັງຄົມນິຍົມ.

ແນວຄວາມຄິດຫຼັກໃນທິດສະດີຂອງ Marx ຂອງການຕໍ່ສູ້ກັບຊົນຊັ້ນ

ຮູບ​ແບບ​ການ​ຜະ​ລິດ​ໝາຍ​ເຖິງ​ວິ​ທີ​ທີ່​ສັງ​ຄົມ​ຈັດ​ຕັ້ງ​ກິດ​ຈະ​ກຳ​ທາງ​ເສດ​ຖະ​ກິດ, ລວມ​ທັງ​ກຳ​ລັງ​ການ​ຜະ​ລິດ (ເຕັກ​ໂນ​ໂລ​ຊີ, ແຮງ​ງານ, ຊັບ​ພະ​ຍາ​ກອນ) ແລະ ການ​ພົວ​ພັນ​ດ້ານ​ການ​ຜະ​ລິດ (ການ​ພົວ​ພັນ​ທາງ​ສັງ​ຄົມ​ໂດຍ​ອີງ​ໃສ່​ການ​ເປັນ​ເຈົ້າ​ຂອງ ແລະ ການ​ຄວບ​ຄຸມ​ຊັບ​ພະ​ຍາ​ກອນ. ​ໃນ​ລັດທິ​ທຶນ​ນິຍົມ, ​ຮູບ​ແບບ​ການ​ຜະລິດ​ແມ່ນ​ອີງ​ໃສ່​ຄວາມ​ເປັນ​ເຈົ້າ​ຂອງ​ເອກະ​ຊົນ​ໃນ​ວິທີ​ການ​ຜະລິດ, ​ເຊິ່ງ​ເປັນ​ການ​ແບ່ງ​ຂັ້ນ​ພື້ນຖານ​ລະຫວ່າງ​ສອງ​ຊັ້ນ​ຕົ້ນ:

• Bourgeoisie: ຊົນຊັ້ນທຶນນິຍົມທີ່ເປັນເຈົ້າຂອງວິທີການຜະລິດ (ໂຮງງານ, ທີ່ດິນ, ເຄື່ອງຈັກ) ແລະຄວບຄຸມລະບົບເສດຖະກິດ. ເຂົາເຈົ້າໄດ້ຮັບຄວາມຮັ່ງມີຈາກການຂູດຮີດແຮງງານ, ດຶງເອົາມູນຄ່າສ່ວນເກີນຈາກຄົນງານ.
• Proletariat: ຊົນຊັ້ນກຳມະກອນ, ທີ່ບໍ່ມີວິທີການຜະລິດ ແລະຕ້ອງຂາຍກຳລັງແຮງງານເພື່ອຄວາມຢູ່ລອດ. ແຮງງານຂອງພວກເຂົາສ້າງມູນຄ່າ, ແຕ່ they ໄດ້ຮັບພຽງແຕ່ສ່ວນຫນຶ່ງຂອງຄ່າຈ້າງ, ໃນຂະນະທີ່ສ່ວນທີ່ເຫຼືອ (ມູນຄ່າເກີນດຸນ) ແມ່ນເຫມາະສົມໂດຍນາຍທຶນ.

ໜຶ່ງ​ໃນ​ການ​ປະກອບສ່ວນ​ສຳຄັນ​ທີ່​ສຸດ​ຂອງ Marx ຕໍ່​ເສດຖະກິດ​ແມ່ນ​ທິດສະດີ​ຂອງ​ມູນ​ຄ່າ​ສ່ວນ​ເກີນ​ຂອງ​ລາວ ຊຶ່ງ​ອະທິບາຍ​ວ່າ​ການ​ຂູດ​ຮີດ​ເກີດ​ຂຶ້ນ​ໃນ​ເສດຖະກິດ​ທຶນ​ນິຍົມ. ມູນຄ່າສ່ວນເກີນແມ່ນຄວາມແຕກຕ່າງລະຫວ່າງມູນຄ່າທີ່ຜະລິດໂດຍຄົນງານແລະຄ່າຈ້າງທີ່ເຂົາເຈົ້າໄດ້ຮັບຄ່າຈ້າງ. ໃນຄໍາສັບຕ່າງໆອື່ນໆ, ຄົນງານຜະລິດມູນຄ່າຫຼາຍກວ່າທີ່ເຂົາເຈົ້າໄດ້ຮັບຄ່າຕອບແທນ, ແລະສ່ວນເກີນນີ້ແມ່ນເຫມາະສົມໂດຍ bourgeoisie ເປັນກໍາໄລ.

Marx ໂຕ້​ຖຽງ​ວ່າ ການ​ຂູດ​ຮີດ​ນີ້​ແມ່ນ​ຈຸດ​ໃຈກາງ​ຂອງ​ການ​ຕໍ່ສູ້​ທາງ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ວັນນະ. ນາຍທຶນສະແຫວງຫາຜົນກໍາໄລສູງສຸດໂດຍການເພີ່ມມູນຄ່າເກີນດຸນ, ເລື້ອຍໆໂດຍການຂະຫຍາຍຊົ່ວໂມງເຮັດວຽກ, ເພີ່ມທະວີແຮງງານ, ຫຼືແນະນໍາເຕັກໂນໂລຢີທີ່ເພີ່ມຜົນຜະລິດໂດຍບໍ່ມີການເພີ່ມຄ່າຈ້າງ. ໃນທາງກົງກັນຂ້າມ, ຄົນງານພະຍາຍາມປັບປຸງຄ່າຈ້າງ ແລະເງື່ອນໄຂການເຮັດວຽກ, ສ້າງຄວາມຂັດແຍ້ງດ້ານຜົນປະໂຫຍດ.

Marx ເຊື່ອ​ວ່າ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ປົກຄອງ​ບໍ່​ພຽງ​ແຕ່​ຄອບ​ຄອງ​ເສດ​ຖະ​ກິດ​ເທົ່າ​ນັ້ນ​ແຕ່​ຍັງ​ມີ​ການ​ຄວບ​ຄຸມ​ສິ່ງ​ທີ່​ມີ​ໂຄງ​ສ້າງ​ທາງ​ອຸດົມ​ຄະຕິ​ເຊັ່ນ: ການ​ສຶກສາ, ສາສະໜາ, ສື່​ມວນ​ຊົນ​ທີ່​ສ້າງ​ຄວາມ​ເຊື່ອ​ຖື​ແລະ​ຄຸນຄ່າ​ຂອງ​ປະຊາຊົນ. bourgeoisie ໃຊ້ອຸດົມການເພື່ອຮັກສາຄວາມເດັ່ນຂອງຕົນໂດຍການສົ່ງເສີມແນວຄວາມຄິດທີ່ justify ຄວາມເປັນລະບຽບຮຽບຮ້ອຍຂອງສັງຄົມທີ່ມີຢູ່ແລ້ວແລະປິດບັງຄວາມເປັນຈິງຂອງການຂູດຮີດ. ຂະບວນການນີ້ນໍາໄປສູ່ສິ່ງທີ່ Marx ເອີ້ນວ່າ ສະຕິທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງ, ເຊິ່ງເປັນເງື່ອນໄຂທີ່ຄົນງານບໍ່ຮູ້ເຖິງຜົນປະໂຫຍດຂອງຊົນຊັ້ນທີ່ແທ້ຈິງຂອງພວກເຂົາແລະສັບສົນກັບການຂູດຮີດຂອງຕົນເອງ.

ແນວ​ໃດ​ກໍ​ຕາມ, Marx ຍັງ​ໄດ້​ໂຕ້​ຖຽງ​ວ່າ​ຄວາມ​ຂັດ​ແຍ່ງ​ຂອງ​ລັດທິ​ທຶນ​ນິຍົມ​ຈະ​ກາຍ​ເປັນ​ທີ່​ຈະ​ແຈ້ງ​ໃຫ້​ຜູ້​ອອກ​ແຮງ​ງານ​ພັດທະນາ “ສະຕິ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ຄົນ”—ຄວາມ​ຮູ້​ເຖິງ​ຜົນ​ປະ​ໂຫຍ​ດຮ່ວມ​ຂອງ​ເຂົາ​ເຈົ້າ ​ແລະ ອຳນາດ​ລວມຂອງ​ເຂົາ​ເຈົ້າ​ເພື່ອ​ທ້າ​ທາຍ​ລະບົບ.

ຕາມ​ທ່ານ Marx, ການ​ຕໍ່ສູ້​ຊົນ​ຊັ້ນ​ລະຫວ່າງ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ກຳມະກອນ​ແລະ​ພວກ​ຊົນຊັ້ນ​ກຳມະກອນ​ຈະ​ນຳ​ໄປ​ສູ່​ການ​ປະ​ຕິ​ວັດ​ການ​ໂຄ່ນ​ລົ້ມ​ລະບອບ​ທຶນ​ນິຍົມ. Marx ເຊື່ອວ່າລັດທິທຶນນິຍົມ, ເຊັ່ນດຽວກັບລະບົບກ່ອນຫນ້າ, ປະກອບດ້ວຍຄວາມຂັດແຍ້ງທີ່ເກີດຂື້ນເຊິ່ງໃນທີ່ສຸດຈະເຮັດໃຫ້ມັນລົ້ມລົງ. ຍ້ອນວ່າພວກນາຍທຶນແຂ່ງຂັນກັນເພື່ອຫາຜົນກຳໄລ, ຄວາມເຂັ້ມຂຸ້ນຂອງຄວາມຮັ່ງມີ ແລະ ອຳນາດທາງເສດຖະກິດຢູ່ໃນມືໜ້ອຍລົງ ຈະນຳໄປສູ່ການເພີ່ມຄວາມທຸກຍາກ ແລະ ຄວາມຫຼົງໄຫຼຂອງຊົນຊັ້ນກຳມະກອນ.

Marx ຄາດ​ຄະ​ເນ​ວ່າ​ເມື່ອ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ກຳມະກອນ​ໄດ້​ມີ​ສະຕິ​ຕໍ່​ການ​ກົດ​ຂີ່​ຂົ່ມ​ເຫັງ​ຂອງ​ຕົນ, ມັນ​ຈະ​ລຸກ​ຂຶ້ນ​ປະຕິວັດ, ຍຶດ​ເອົາ​ວິທີ​ການ​ຜະລິດ, ​ແລະ​ສ້າງ​ສັງຄົມ​ນິຍົມ​ໃໝ່. ໃນໄລຍະຂ້າມຜ່ານນີ້, Marx ໄດ້ຄາດຄະເນການສ້າງຕັ້ງ ລະບອບການປົກຄອງຂອງ proletariat ເປັນໄລຍະຊົ່ວຄາວທີ່ຊົນຊັ້ນກໍາມະກອນຈະຖືອໍານາດທາງດ້ານການເມືອງແລະສະກັດກັ້ນຜູ້ທີ່ເຫຼືອຂອງ bourgeoisie. ໄລຍະ​ນີ້​ຈະ​ເປີດ​ທາງ​ໃຫ້​ແກ່​ການ​ສ້າງ​ສັງຄົມ​ທີ່​ບໍ່​ມີ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ສູງ​ແລະ​ບໍ່ມີ​ລັດ​ຂຶ້ນ​ໃນ​ທີ່​ສຸດ: ຄອມ​ມິ​ວນິດ.

ບົດບາດຂອງການຕໍ່ສູ້ຊົນຊັ້ນໃນການປ່ຽນແປງປະຫວັດສາດ

Marx ໄດ້​ຖື​ວ່າ​ການ​ຕໍ່ສູ້​ໃນ​ຊັ້ນ​ຮຽນ​ເປັນ​ແຮງ​ຂັບ​ເຄື່ອນ​ຂອງ​ການ​ປ່ຽນ​ແປງ​ທາງ​ປະຫວັດສາດ. ໃນ​ວຽກ​ງານ​ທີ່​ມີ​ຊື່​ສຽງ​ຂອງ​ເພິ່ນ,ຖະ​ແຫຼງ​ການ​ຂອງ​ພັກ​ກອມ​ມູ​ນິດ(1848), ຮ່ວມ​ປະ​ພັນ​ກັບ Friedrich Engels, Marx ໄດ້​ປະ​ກາດ​ວ່າ, “ປະ​ຫວັດ​ສາດ​ຂອງ​ສັງ​ຄົມ​ທີ່​ມີ​ຢູ່​ໃນ​ທຸກ​ມື້ນີ້​ແມ່ນ​ປະ​ຫວັດ​ສາດ​ຂອງ​ການ​ຕໍ່​ສູ້​ຂອງ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ຄົນ.” ຈາກ​ສັງຄົມ​ທາດ​ໃນ​ສະ​ໄໝ​ບູຮານ​ໄປ​ເຖິງ​ພວກ​ນາຍ​ທຶນ​ທີ່​ທັນ​ສະ​ໄໝ, ປະຫວັດສາດ​ໄດ້​ຖືກ​ສ້າງ​ຂຶ້ນ​ໂດຍ​ການ​ຂັດ​ແຍ່ງ​ກັນ​ລະຫວ່າງ​ຜູ້​ຄວບ​ຄຸມ​ວິທີ​ການ​ຜະລິດ ​ແລະ ຜູ້​ທີ່​ຖືກ​ຂູດ​ຮີດ​ໂດຍ​ພວກ​ເຂົາ.

Marx ໄດ້​ໂຕ້​ຖຽງ​ວ່າ​ການ​ຕໍ່ສູ້​ນີ້​ເປັນ​ສິ່ງ​ທີ່​ຫຼີກ​ລ່ຽງ​ບໍ່​ໄດ້​ຍ້ອນ​ຜົນ​ປະ​ໂຫຍ​ດຂອງ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ຕ່າງໆ​ແມ່ນ​ຄັດຄ້ານ​ໂດຍ​ພື້ນຖານ. bourgeoisie ພະຍາຍາມເພີ່ມກໍາໄລແລະຮັກສາການຄວບຄຸມຊັບພະຍາກອນ, ໃນຂະນະທີ່ proletariat ພະຍາຍາມປັບປຸງເງື່ອນໄຂທາງດ້ານວັດຖຸແລະຮັບປະກັນຄວາມສະເຫມີພາບທາງດ້ານເສດຖະກິດ. ການເປັນສັດຕູກັນນີ້, ອີງຕາມ Marx, ຈະໄດ້ຮັບການແກ້ໄຂໂດຍຜ່ານການປະຕິວັດແລະການຍົກເລີກຊັບສິນເອກະຊົນເທົ່ານັ້ນ.

ການວິພາກວິຈານທິດສະດີຂອງ Marx ຂອງການຕໍ່ສູ້ກັບຊົນຊັ້ນ

ໃນ​ຂະ​ນະ​ທີ່​ທິດ​ສະ​ດີ​ຂອງ​ການ​ຕໍ່​ສູ້​ຊົນ​ຊັ້ນ​ຂອງ Marx ມີ​ອິດ​ທິ​ພົນ​ສູງ, ແຕ່​ມັນ​ຍັງ​ໄດ້​ຖືກ​ວິ​ຈານ​ຢ່າງ​ຫຼວງ​ຫຼາຍ, ທັງ​ຈາກ​ພາຍ​ໃນ​ປະ​ເພ​ນີ​ສັງ​ຄົມ​ນິ​ຍົມ ແລະ ຈາກ​ທັດ​ສະ​ນະ​ພາຍ​ນອກ.

• ການກຳນົດທາງເສດຖະກິດ: ນັກວິຈານໂຕ້ແຍ້ງວ່າການເນັ້ນໜັກຂອງ Marx ກ່ຽວກັບປັດໃຈເສດຖະກິດເປັນຕົວຂັບເຄື່ອນຫຼັກຂອງການປ່ຽນແປງທາງປະຫວັດສາດແມ່ນມີຄວາມຕັ້ງໃຈຫຼາຍເກີນໄປ. ເຖິງແມ່ນວ່າເງື່ອນໄຂທາງດ້ານວັດຖຸແມ່ນມີຄວາມສໍາຄັນແນ່ນອນ, ປັດໃຈອື່ນໆ, ເຊັ່ນ: ວັດທະນະທໍາ, ສາດສະຫນາ, ແລະອົງການສ່ວນບຸກຄົນ, ຍັງມີບົດບາດສໍາຄັນໃນການສ້າງສັງຄົມ.
• Reductionism: ນັກວິຊາການບາງຄົນໄດ້ໂຕ້ແຍ້ງວ່າ ຈຸດສຸມຂອງ Marx ຕໍ່ກັບການຄັດຄ້ານສອງຂັ້ນລະຫວ່າງພວກຊົນຊັ້ນກຳມະກອນ ແລະພວກຊົນຊັ້ນກຳມະກອນ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ຄວາມຊັບຊ້ອນຂອງລຳດັບຊັ້ນ ແລະຕົວຕົນຂອງສັງຄົມໄດ້ງ່າຍຂຶ້ນ. ສໍາລັບຕົວຢ່າງ, ເຊື້ອຊາດ, ເພດ, ຊົນເຜົ່າ, ແລະສັນຊາດຍັງເປັນແກນສໍາຄັນຂອງອໍານາດແລະຄວາມບໍ່ສະເຫມີພາບທີ່ Marx ບໍ່ໄດ້ແກ້ໄຂຢ່າງພຽງພໍ.
• ຄວາມລົ້ມເຫຼວຂອງການປະຕິວັດ Marxist: ໃນສະຕະວັດທີ 20, ແນວຄວາມຄິດຂອງ Marx ໄດ້ກະຕຸ້ນການປະຕິວັດສັງຄົມນິຍົມຫຼາຍຢ່າງ, ໂດຍສະເພາະໃນລັດເຊຍ ແລະ ຈີນ. ຢ່າງໃດກໍຕາມ, ການປະຕິວັດເຫຼົ່ານີ້ມັກຈະນໍາໄປສູ່ລະບອບການປົກຄອງແທນທີ່ຈະເປັນສັງຄົມທີ່ບໍ່ມີຊົນຊັ້ນ, ບໍ່ມີລັດທີ່ Marx ຄາດຄິດ. ນັກວິພາກວິຈານໂຕ້ຖຽງວ່າ Marx ຄາດຄະເນຫນ້ອຍລົງສິ່ງທ້າທາຍຂອງການບັນລຸເປົ້າໝາຍສັງຄົມນິຍົມທີ່ແທ້ຈິງ ແລະບໍ່ໄດ້ພິຈາລະນາເຖິງຄວາມເປັນໄປໄດ້ຂອງການສໍ້ລາດບັງຫຼວງ ແລະການຄວບຄຸມທາງລັດຖະການ.

ຄວາມ​ກ່ຽວ​ຂ້ອງ​ຂອງ​ການ​ຕໍ່​ສູ້​ຊົນ​ຊັ້ນ​ໃນ​ໂລກ​ສະ​ໄໝ​ໃໝ່

​ເຖິງ​ແມ່ນ​ວ່າ Marx ຂຽນ​ໃນ​ສະ​ພາບ​ການ​ຂອງ​ລັດທິ​ທຶນ​ນິຍົມ​ອຸດສາຫະກຳ​ໃນ​ສະຕະວັດ​ທີ 19, ​ແຕ່​ທິດ​ສະ​ດີ​ຕໍ່ສູ້​ຊົນ​ຊັ້ນ​ຂອງ​ເພິ່ນ​ຍັງ​ຄົງ​ກ່ຽວຂ້ອງ​ໃນ​ທຸກ​ມື້​ນີ້, ​ໂດຍ​ສະ​ເພາະ​ແມ່ນ​ໃນ​ສະພາບ​ຄວາມ​ບໍ່​ສະ​ເໝີ​ພາບ​ທາງ​ເສດຖະກິດ​ທີ່​ເພີ່ມ​ຂຶ້ນ ​ແລະ ຄວາມ​ເຂັ້ມ​ຂຸ້ນ​ຂອງ​ຄວາມ​ຮັ່ງມີ​ໃນ​ກຳມື​ຂອງ​ບັນດາ​ຜູ້​ນິຍົມ​ທົ່ວ​ໂລກ.

ໃນ​ຫຼາຍ​ແຫ່ງ​ຂອງ​ໂລກ, ຊ່ອງ​ຫວ່າງ​ລະຫວ່າງ​ຄົນ​ຮັ່ງມີ​ແລະ​ຄົນ​ທຸກ​ຍັງ​ສືບ​ຕໍ່​ຂະຫຍາຍ​ກວ້າງ​ອອກ. ໃນຂະນະທີ່ລັກສະນະຂອງການເຮັດວຽກໄດ້ມີການປ່ຽນແປງ ເນື່ອງຈາກອັດຕະໂນມັດ, ໂລກາພິວັດ, ແລະການເພີ່ມຂື້ນຂອງເສດຖະກິດ gig ຄົນງານຍັງປະເຊີນກັບເງື່ອນໄຂທີ່ຫຍຸ້ງຍາກ, ຄ່າຈ້າງຕໍ່າແລະການຂູດຮີດ. ການ​ເຄື່ອນ​ໄຫວ​ແຮງ​ງານ​ໃນ​ປະຈຸ​ບັນ​ຫຼາຍ​ຮູບ​ຫຼາຍ​ແບບ​ໄດ້​ດຶງ​ດູດ​ແນວ​ຄວາມ​ຄິດ​ຂອງ​ລັດ​ທິ​ມາກ​ຊີ​ສ ເພື່ອ​ສະ​ໜັບ​ສະ​ໜູນ​ໃຫ້​ມີ​ເງື່ອນ​ໄຂ​ການ​ເຮັດ​ວຽກ​ທີ່​ດີ​ຂຶ້ນ ແລະ​ຄວາມ​ຍຸ​ຕິ​ທຳ​ທາງ​ສັງ​ຄົມ.

ໃນ​ຍຸກ​ຂອງ​ລັດທິ​ທຶນ​ນິຍົມ​ທົ່ວ​ໂລກ, ຄວາມ​ເຄື່ອນ​ໄຫວ​ຂອງ​ການ​ຕໍ່ສູ້​ຊົນ​ຊັ້ນ​ນັບ​ມື້​ນັບ​ສັບສົນ​ຂຶ້ນ. ບັນດາບໍລິສັດ ແລະ ສະຖາບັນການເງິນຂ້າມຊາດມີກຳລັງແຮງອັນມະຫາສານ, ໃນຂະນະທີ່ແຮງງານນັບມື້ນັບກ້າວເຂົ້າສູ່ຍຸກໂລກາພິວັດ, ຄົນງານໃນປະເທດຕ່າງໆເຊື່ອມຕໍ່ກັນຜ່ານລະບົບຕ່ອງໂສ້ການສະໜອງ ແລະ ອຸດສາຫະກຳຂ້າມຊາດ. ການວິເຄາະຂອງ Marx ກ່ຽວກັບທ່າອ່ຽງຂອງທຶນນິຍົມທີ່ຈະສຸມໃສ່ຄວາມຮັ່ງມີ ແລະ ການຂູດຮີດແຮງງານ ຍັງຄົງເປັນການວິພາກວິຈານຢ່າງແຮງຕໍ່ລະບຽບເສດຖະກິດໂລກ.

ທິດ​ສະ​ດີ Marxist ສືບ​ຕໍ່​ດົນ​ໃຈ​ການ​ເຄື່ອນ​ໄຫວ​ທາງ​ການ​ເມືອງ​ໃນ​ທົ່ວ​ໂລກ, ໂດຍ​ສະ​ເພາະ​ແມ່ນ​ຢູ່​ໃນ​ພາກ​ພື້ນ​ທີ່​ນະ​ໂຍ​ບາຍ​ເສດ​ຖະ​ກິດ neoliberal ໄດ້​ພາ​ໃຫ້​ເກີດ​ຄວາມ​ບໍ່​ສະ​ຫງົບ​ທາງ​ສັງ​ຄົມ ແລະ​ຄວາມ​ບໍ່​ສະ​ເໝີ​ພາບ. ບໍ່ວ່າຈະເປັນການຮຽກຮ້ອງຄ່າແຮງງານທີ່ສູງຂຶ້ນ, ການດູແລສຸຂະພາບທົ່ວໄປ ຫຼືຄວາມຍຸຕິທຳດ້ານສິ່ງແວດລ້ອມ, ການຕໍ່ສູ້ໃນສະໄໝນີ້ເພື່ອຄວາມສະເໝີພາບທາງດ້ານສັງຄົມ ແລະເສດຖະກິດມັກຈະສະທ້ອນເຖິງການວິພາກວິຈານຂອງ Marx ກ່ຽວກັບທຶນນິຍົມ.

ການ​ຫັນ​ປ່ຽນ​ຂອງ​ລັດ​ທິ​ທຶນ​ນິຍົມ ແລະ​ການ​ຕັ້ງ​ຄ່າ​ຊັ້ນ​ໃໝ່

ລັດທິ​ທຶນ​ນິຍົມ​ໄດ້​ມີ​ການ​ຫັນປ່ຽນ​ຢ່າງ​ໃຫຍ່​ຫຼວງ​ນັບ​ແຕ່​ສະ​ໄໝ​ຂອງ​ມາກ, ​ໂດຍ​ຜ່ານ​ໄລຍະ​ຕ່າງໆ​ຄື: ຈາກ​ລັດທິ​ທຶນ​ນິຍົມ​ອຸດສາຫະກຳ​ໃນ​ສະຕະວັດ​ທີ 19, ຜ່ານ​ລັດທິ​ທຶນ​ນິຍົມ​ໃນ​ສະຕະວັດ​ທີ 20, ​ໄປ​ສູ່​ລະບອບ​ທຶນ​ນິຍົມ​ໂລກ neoliberal ​ໃນ​ສະຕະວັດ​ທີ 21. ແຕ່​ລະ​ໄລ​ຍະ​ໄດ້​ນຳ​ມາ​ໃຫ້​ມີ​ການ​ປ່ຽນ​ແປງ​ໃນ​ອົງ​ປະ​ກອບ​ຂອງ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ສັງ​ຄົມ, ການ​ພົວ​ພັນ​ການ​ຜະ​ລິດ, ແລະ​ລັກ​ສະ​ນະ​ຂອງ​ການ​ຕໍ່​ສູ້​ຊົນ​ຊັ້ນ​.

ໃນ​ພື້ນຖານ​ເສດຖະກິດ​ທຶນ​ນິຍົມ​ທີ່​ກ້າວໜ້າ, ການ​ຫັນປ່ຽນ​ຈາກ​ການ​ຜະລິດ​ອຸດສາຫະກຳ​ໄປ​ເປັນ​ພື້ນຖານ​ເສດຖະກິດ​ບໍລິການ​ໄດ້​ປ່ຽນ​ແປງ​ໂຄງ​ປະກອບ​ຊົນ​ຊັ້ນກຳມະກອນ. ໃນຂະນະທີ່ວຽກອຸດສາຫະກໍາແບບດັ້ງເດີມໄດ້ຫຼຸດລົງໃນພາກຕາເວັນຕົກເນື່ອງຈາກ outsourcing, ອັດຕະໂນມັດ, ແລະ deindustrialization, ວຽກໃນຂະແຫນງການບໍລິການໄດ້ຂະຫຍາຍຕົວ. ການ​ປ່ຽນ​ແປງ​ນີ້​ໄດ້​ນຳ​ໄປ​ສູ່​ການ​ປະກົດ​ຕົວ​ຂອງ​ສິ່ງ​ທີ່​ນັກ​ວິຊາ​ການ​ບາງ​ຄົນ​ເອີ້ນ​ວ່າ precariat—ຊົນ​ຊັ້ນ​ສັງຄົມ​ທີ່​ມີ​ລັກ​ສະ​ນະ​ໂດຍ​ການ​ຈ້າງ​ງານ​ທີ່​ບໍ່​ແນ່ນອນ, ຄ່າ​ຈ້າງ​ຕ່ຳ, ຂາດ​ຄວາມ​ປອດ​ໄພ​ໃນ​ວຽກ​ເຮັດ​ງານ​ທຳ, ​ແລະ​ຜົນ​ປະ​ໂຫຍ​ດໜ້ອຍ​ສຸດ.

ພວກ​ທີ່​ມີ​ຄວາມ​ລຳບາກ, ທີ່​ແຕກ​ຕ່າງ​ຈາກ​ທັງ​ພວກ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ກຳມະກອນ​ພື້ນ​ເມືອງ ແລະ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ກາງ, ຄອບ​ຄອງ​ຕຳ​ແໜ່ງ​ທີ່​ສ່ຽງ​ຢູ່​ພາຍ​ໃນ​ລັດ​ທິ​ທຶນ​ນິຍົມ​ສະ​ໄໝ​ໃໝ່. ຄົນງານເຫຼົ່ານີ້ມັກຈະປະເຊີນກັບສະພາບການເຮັດວຽກທີ່ບໍ່ໝັ້ນຄົງໃນຂະແໜງການຕ່າງໆເຊັ່ນ: ການຂາຍຍ່ອຍ, ການຕ້ອນຮັບ, ແລະເສດຖະກິດ gig (ເຊັ່ນ: ຄົນຂັບລົດຈັກ, ຄົນງານອິດສະລະ. ທິດສະດີຂອງການຕໍ່ສູ້ຊົນຊັ້ນຂອງ Marx ຍັງຄົງມີຄວາມກ່ຽວຂ້ອງໃນສະພາບການນີ້, ຍ້ອນວ່າຜູ້ລ່ວງລະເມີດປະສົບກັບຮູບແບບການຂູດຮີດແລະຄວາມແປກປະຫລາດທີ່ລາວໄດ້ອະທິບາຍ. ໂດຍສະເພາະ, ເສດຖະກິດ gig ແມ່ນຕົວຢ່າງຂອງວິທີການພົວພັນທຶນນິຍົມໄດ້ປັບຕົວ, ກັບບໍລິສັດສະກັດມູນຄ່າຈາກຄົນງານໃນຂະນະທີ່ຫລີກລ້ຽງການປົກປ້ອງແຮງງານແບບດັ້ງເດີມແລະຄວາມຮັບຜິດຊອບ.

ຄຽງ​ຄູ່​ກັບ​ຊາວ​ກະ​ສີ​ກອນ​ພື້ນ​ເມືອງ​ທີ່​ເປັນ​ເຈົ້າ​ການ​ໃນ​ການ​ຜະ​ລິດ, ຊັ້ນ​ຜູ້​ຈັດ​ການ​ໃຫມ່​ໄດ້​ເກີດ​ຂຶ້ນ​ໃນ​ນະ​ຄອນ​ຫຼວງ​ໃນ​ສະ​ໄຫມ​. ຊັ້ນນີ້ປະກອບມີຜູ້ບໍລິຫານບໍລິສັດ, ຜູ້ຈັດການລະດັບສູງ, ແລະຜູ້ຊ່ຽວຊານທີ່ຄວບຄຸມການດໍາເນີນງານປະຈໍາວັນຂອງວິສາຫະກິດທຶນນິຍົມແຕ່ບໍ່ຈໍາເປັນຕ້ອງເປັນເຈົ້າຂອງວິທີການຜະລິດດ້ວຍຕົນເອງ. ກຸ່ມ​ນີ້​ເປັນ​ຕົວ​ກາງ​ລະຫວ່າງ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ນາຍ​ທຶນ​ກັບ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ກຳມະກອນ, ຄຸ້ມ​ຄອງ​ການ​ຂູດ​ຮີດ​ແຮງ​ງານ​ໃນ​ນາມ​ເຈົ້າ​ຂອງ​ນາຍ​ທຶນ.

​ເຖິງ​ວ່າ​ຊັ້ນ​ຜູ້​ບໍລິຫານ​ຈະ​ໄດ້​ຮັບ​ສິດທິ​ພິ​ເສດ​ຫຼາຍ​ສົມຄວນ ​ແລະ ​ໄດ້​ຮັບ​ຄ່າ​ຈ້າງ​ສູງ​ກວ່າ​ຊັ້ນ​ຄົນ​ງານ​ກໍ່ຕາມ, ​ແຕ່​ພວກ​ເຂົາ​ເຈົ້າ​ຍັງ​ຄົງ​ຢູ່​ໃຕ້​ສິດ​ຂອງ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ນາຍ​ທຶນ. ​ໃນ​ບາງ​ກໍລະນີ, ບັນດາ​ສະມາຊິກ​ຄະນະ​ບໍລິຫານ​ງານ​ອາດ​ຈະ​ສົມທົບ​ກັບ​ຜູ້​ອອກ​ແຮງ​ງານ​ເພື່ອ​ແນ​ໃສ່​ຊຸກຍູ້​ບັນດາ​ເງື່ອນ​ໄຂ​ທີ່​ດີກ​ວ່າ​ເກົ່າ, ​ແຕ່​ມັກ​ເຮັດ​ວຽກ​ງານ​ຮັກສາ​ກຳ​ໄລ​ຂອງ​ວິ​ສາ​ຫະກິດ​ທີ່​ຕົນ​ຄຸ້ມ​ຄອງ. ບົດບາດຕົວກາງນີ້ສ້າງຄວາມສໍາພັນທີ່ຊັບຊ້ອນລະຫວ່າງຜົນປະໂຫຍດຂອງຊັ້ນຮຽນ, ເຊິ່ງຊັ້ນຜູ້ບໍລິຫານອາດຈະປະສົບກັບທັງຄວາມສອດຄ່ອງ ແລະຂັດແຍ້ງກັບຊົນຊັ້ນກໍາມະກອນ.

ໃນ​ເສດ​ຖະ​ກິດ​ທີ່​ອີງ​ໃສ່​ຄວາມ​ຮູ້​ທັນ​ສະ​ໄຫມ, ຂະ​ບວນ​ການ​ໃຫມ່​ຂອງ​ຄົນ​ງານ​ທີ່​ມີ​ສີ​ມື​ແຮງ​ງານ​ສູງ​ໄດ້​ເກີດ​ຂຶ້ນ​, ມັກ​ຈະ​ເອີ້ນ​ວ່າ ຊັ້ນ​ສ້າງ​ສັນ​ ຫຼື ຜູ້​ອອກ​ຄວາມ​ຮູ້​​. ພະນັກງານເຫຼົ່ານີ້, ລວມທັງວິສະວະກອນຊອບແວ, ນັກວິຊາການ, ນັກຄົ້ນຄວ້າ, ແລະຜູ້ຊ່ຽວຊານໃນຂະແຫນງເຕັກໂນໂລຊີຂໍ້ມູນຂ່າວສານ, ຄອບຄອງຕໍາແຫນ່ງທີ່ເປັນເອກະລັກໃນ capi ໄດ້.ລະບົບ talist. ເຂົາເຈົ້າມີຄຸນຄ່າສູງສຳລັບແຮງງານທາງປັນຍາຂອງເຂົາເຈົ້າ ແລະ ມັກຈະໄດ້ຮັບຄ່າຈ້າງທີ່ສູງກວ່າ ແລະ ມີຄວາມເປັນເອກະລາດຫຼາຍກວ່າຄົນງານເສື້ອສີຟ້າແບບດັ້ງເດີມ.

ແນວ​ໃດ​ກໍ​ດີ, ແມ່ນ​ແຕ່​ຄົນ​ງານ​ດ້ານ​ຄວາມ​ຮູ້​ກໍ​ບໍ່​ມີ​ພູມ​ຕ້ານ​ທານ​ຕໍ່​ຂະ​ບວນ​ການ​ຂອງ​ການ​ຕໍ່​ສູ້​ຊົນ​ຊັ້ນ. ຫຼາຍຄົນປະເຊີນກັບຄວາມບໍ່ໝັ້ນຄົງດ້ານວຽກເຮັດງານທຳ, ໂດຍສະເພາະໃນຂະແໜງການຕ່າງໆ ເຊັ່ນ: ສະຖາບັນການສຶກສາ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ, ບ່ອນທີ່ສັນຍາຊົ່ວຄາວ, ການຈ້າງງານ, ການຈ້າງງານ, ແລະເສດຖະກິດຂະໜາດໃຫຍ່ນັບມື້ນັບແຜ່ຫຼາຍ. ຄວາມໄວຂອງການປ່ຽນແປງທາງເທັກໂນໂລຍີທີ່ໄວຍັງໝາຍຄວາມວ່າຄົນງານໃນຂະແໜງການເຫຼົ່ານີ້ຖືກກົດດັນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງໃຫ້ປັບປຸງທັກສະຂອງເຂົາເຈົ້າ, ນໍາໄປສູ່ວົງຈອນຂອງການຝຶກອົບຮົມ ແລະການສຶກສາຄືນໃຫມ່ຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງເພື່ອໃຫ້ສາມາດແຂ່ງຂັນໃນຕະຫຼາດແຮງງານໄດ້.

​ເຖິງ​ວ່າ​ຈະ​ມີ​ຕຳ​ແໜ່ງ​ທີ່​ມີ​ສິດທິ​ພິ​ເສດ​ກໍ​ຕາມ, ​ແຕ່​ຜູ້​ອອກ​ແຮງ​ງານ​ດ້ານ​ຄວາມ​ຮູ້​ກໍ​ຍັງ​ຄົງ​ຢູ່​ໃນ​ສາຍ​ພົວພັນ​ການ​ຂູດ​ຮີດ​ຂອງ​ລັດທິ​ທຶນ​ນິຍົມ, ບ່ອນ​ທີ່​ແຮງ​ງານ​ຂອງ​ເຂົາ​ເຈົ້າ​ເປັນ​ສິນຄ້າ, ​ແລະ ໝາກຜົນ​ຂອງ​ຄວາມ​ພະຍາຍາມ​ທາງ​ປັນຍາ​ຂອງ​ເຂົາ​ເຈົ້າ​ກໍ​ມັກ​ຈະ​ຖືກ​ນຳ​ໃຊ້​ໂດຍ​ບໍລິສັດ. ການເຄື່ອນໄຫວນີ້ແມ່ນເຫັນໄດ້ຊັດເຈນໂດຍສະເພາະໃນອຸດສາຫະກໍາເຊັ່ນເຕັກໂນໂລຢີ, ບ່ອນທີ່ຍັກໃຫຍ່ເຕັກໂນໂລຢີຂຸດຄົ້ນຜົນກໍາໄລອັນໃຫຍ່ຫຼວງຈາກແຮງງານທາງປັນຍາຂອງຜູ້ພັດທະນາຊອບແວ, ວິສະວະກອນ, ແລະນັກວິທະຍາສາດຂໍ້ມູນ, ໃນຂະນະທີ່ຄົນງານເອງມັກຈະເວົ້າຫນ້ອຍລົງກ່ຽວກັບວິທີເຮັດວຽກຂອງພວກເຂົາ.

ບົດບາດຂອງລັດໃນການຕໍ່ສູ້ກັບຊົນຊັ້ນ

Marx ເຊື່ອ​ວ່າ​ລັດ​ເຮັດ​ໜ້າ​ທີ່​ເປັນ​ເຄື່ອງ​ມື​ຂອງ​ການ​ປົກຄອງ​ຂອງ​ຊົນ​ຊັ້ນ, ຖືກ​ອອກ​ແບບ​ເພື່ອ​ຮັບ​ໃຊ້​ຜົນ​ປະ​ໂຫຍ​ດຂອງ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ປົກຄອງ, ຕົ້ນຕໍ​ແມ່ນ​ຊົນ​ຊັ້ນກຳມະກອນ. ທ່ານ​ຖື​ວ່າ​ລັດ​ເປັນ​ອົງການ​ທີ່​ບັງຄັບ​ການ​ຄອບ​ຄອງ​ຂອງ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ນາຍ​ທຶນ​ດ້ວຍ​ວິທີ​ທາງ​ດ້ານ​ກົດໝາຍ, ການ​ທະຫານ, ​ແລະ ອຸດົມ​ຄະຕິ. ທັດສະນະນີ້ຍັງຄົງເປັນທັດສະນະທີ່ສໍາຄັນສໍາລັບການເຂົ້າໃຈບົດບາດຂອງລັດໃນລະບອບທຶນນິຍົມໃນປະຈຸບັນ, ເຊິ່ງສະຖາບັນຂອງລັດມັກຈະປະຕິບັດເພື່ອຮັກສາລະບົບເສດຖະກິດແລະສະກັດກັ້ນການເຄື່ອນໄຫວປະຕິວັດ.

ພາຍ​ໃຕ້​ລັດ​ທິ​ນິ​ຍົມ​ນິ​ຍົມ​, ພາ​ລະ​ບົດ​ບາດ​ຂອງ​ລັດ​ໃນ​ການ​ຕໍ່​ສູ້​ຊົນ​ຊັ້ນ​ຮຽນ​ໄດ້​ມີ​ການ​ປ່ຽນ​ແປງ​ທີ່​ສໍາ​ຄັນ​. Neoliberalism, ອຸດົມການທາງເສດຖະກິດທີ່ເດັ່ນຊັດຕັ້ງແຕ່ທ້າຍສະຕະວັດທີ 20, ສະຫນັບສະຫນູນການຂັດຂວາງຕະຫຼາດ, ການຫັນເປັນເອກະຊົນຂອງການບໍລິການສາທາລະນະ, ແລະການຫຼຸດຜ່ອນການແຊກແຊງຂອງລັດໃນເສດຖະກິດ. ໃນຂະນະທີ່ນີ້ອາດຈະເຮັດໃຫ້ບົດບາດຂອງລັດໃນເສດຖະກິດຫຼຸດລົງ, ໃນຄວາມເປັນຈິງ, neoliberalism ໄດ້ຫັນລັດເປັນເຄື່ອງມືສໍາລັບການສົ່ງເສີມຜົນປະໂຫຍດຂອງນາຍທຶນທີ່ຮຸກຮານຫຼາຍກວ່າເກົ່າ.

ລັດ​ນິວ​ໂອ​ລິ​ເບຍ​ມີ​ບົດບາດ​ສຳຄັນ​ໃນ​ການ​ສ້າງ​ເງື່ອນ​ໄຂ​ສະດວກ​ໃຫ້​ແກ່​ການ​ສະສົມ​ທຶນ​ໂດຍ​ການ​ປະຕິບັດ​ບັນດາ​ນະ​ໂຍບາຍ​ຕ່າງໆ​ເຊັ່ນ: ການ​ຫຼຸດ​ພາສີ​ສຳລັບ​ຄົນ​ຮັ່ງມີ, ການ​ປົກ​ປ້ອງ​ແຮງ​ງານ​ອ່ອນ​ແອ, ​ແລະ ອຳນວຍ​ຄວາມ​ສະດວກ​ໃຫ້​ແກ່​ການ​ໝູນ​ວຽນ​ຂອງ​ທຶນ​ທົ່ວ​ໂລກ. ​ໃນ​ຫຼາຍ​ກໍລະນີ, ລັດ​ບັງຄັບ​ໃຊ້​ມາດ​ຕະການ​ປະຢັດ​ມັດ​ທະ​ຍົມ​ທີ່​ສົ່ງ​ຜົນ​ກະທົບ​ຕໍ່​ຊົນ​ຊັ້ນ​ກຳມະກອນ, ຕັດ​ການ​ບໍລິການ​ສາທາລະນະ ​ແລະ ບັນດາ​ໂຄງການ​ສະຫວັດດີ​ການ​ສັງຄົມ ​ເພື່ອ​ຫຼຸດຜ່ອນ​ການ​ຂາດ​ດຸນ​ງົບປະມານ​ຂອງ​ລັດຖະບານ. ນະ​ໂຍ​ບາຍ​ເຫຼົ່າ​ນີ້​ເຮັດ​ໃຫ້​ການ​ແບ່ງ​ຊັ້ນ​ຮຽນ​ເກີນ​ໄປ ແລະ​ເພີ່ມ​ທະ​ວີ​ການ​ຕໍ່​ສູ້​ຂອງ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ຮຽນ, ຍ້ອນ​ວ່າ​ຄົນ​ງານ​ຖືກ​ບັງ​ຄັບ​ໃຫ້​ຮັບ​ມື​ກັບ​ວິ​ກິດ​ການ​ເສດ​ຖະ​ກິດ​ໃນ​ຂະ​ນະ​ທີ່​ພວກ​ນາຍ​ທຶນ​ສືບ​ຕໍ່​ສະ​ສົມ​ຄວາມ​ຮັ່ງ​ມີ.

ໃນ​ໄລ​ຍະ​ທີ່​ມີ​ການ​ຕໍ່ສູ້​ຊົນ​ຊັ້ນ​ນັບ​ມື້​ນັບ​ໜັກ​ແໜ້ນ, ລັດ​ມັກ​ໃຊ້​ການ​ປາບ​ປາມ​ໂດຍ​ກົງ​ເພື່ອ​ປົກ​ປ້ອງ​ຜົນ​ປະ​ໂຫຍດ​ຂອງ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ນາຍ​ທຶນ. ການ​ປາບ​ປາມ​ນີ້​ສາມາດ​ມີ​ຫຼາຍ​ຮູບ​ຫຼາຍ​ແບບ, ລວມທັງ​ການ​ສະກັດ​ກັ້ນ​ຢ່າງ​ຮຸນ​ແຮງ​ຂອງ​ການ​ປະ​ທ້ວງ, ການ​ປະ​ທ້ວງ, ການ​ເຄື່ອນ​ໄຫວ​ທາງ​ສັງຄົມ. ໃນປະຫວັດສາດ, ນີ້ໄດ້ຖືກພົບເຫັນຢູ່ໃນກໍລະນີເຊັ່ນ: ເລື່ອງ Haymarket ໃນສະຫະລັດ (1886), ການສະກັດກັ້ນປາຣີ Commune (1871), ແລະຕົວຢ່າງທີ່ຜ່ານມາຫຼາຍເຊັ່ນ: ຄວາມຮຸນແຮງຂອງຕໍາຫຼວດຕໍ່ການເຄື່ອນໄຫວຂອງເສື້ອຍືດສີເຫຼືອງໃນປະເທດຝຣັ່ງ (20182020.

ບົດບາດ​ຂອງ​ລັດ​ໃນ​ການ​ປາບ​ປາມ​ການ​ຕໍ່ສູ້​ຂອງ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ວັນນະ ບໍ່​ໄດ້​ຈຳກັດ​ພຽງ​ແຕ່​ຄວາມ​ຮຸນ​ແຮງ​ທາງ​ຮ່າງກາຍ. ໃນຫຼາຍໆກໍລະນີ, ລັດໄດ້ນໍາໃຊ້ເຄື່ອງມືທາງດ້ານອຸດົມການ, ເຊັ່ນ: ສື່ມວນຊົນ, ລະບົບການສຶກສາ, ແລະການໂຄສະນາເຜີຍແຜ່, ເພື່ອຂັດຂວາງສະຕິຂອງຊົນຊັ້ນແລະສົ່ງເສີມອຸດົມການທີ່ເຮັດໃຫ້ສະຖານະພາບເດີມ. ຕົວຢ່າງເຊັ່ນ: ການສະແດງຂອງ neoliberalism ເປັນລະບົບທີ່ຈຳເປັນ ແລະ ຫຼີກລ່ຽງບໍ່ໄດ້, ຮັບໃຊ້ເພື່ອຍັບຍັ້ງຝ່າຍຄ້ານ ແລະ ສະເໜີໃຫ້ລັດທິທຶນນິຍົມເປັນຕົວແບບທາງເສດຖະກິດເທົ່ານັ້ນ.

ໃນ​ສະຕະວັດ​ທີ 20, ​ໂດຍ​ສະ​ເພາະ​ພາຍ​ຫຼັງ​ສົງຄາມ​ໂລກ​ຄັ້ງ​ທີ 2, ລັດ​ທຶນ​ນິຍົມ​ຫຼາຍ​ປະ​ເທດ​ໄດ້​ຮັບຮອງ​ເອົາ​ລັດທິ​ສະຫວັດດີ​ການ, ​ເຊິ່ງ​ເປັນ​ສ່ວນ​ໜຶ່ງ​ເພື່ອ​ຕອບ​ສະໜອງ​ຄວາມ​ຮຽກຮ້ອງ​ຕ້ອງການ​ຂອງ​ການ​ອອກ​ແຮງ​ງານ​ທີ່​ມີ​ການຈັດຕັ້ງ​ແລະ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ກຳມະກອນ. ການຂະຫຍາຍຕາໜ່າງຄວາມປອດໄພທາງສັງຄົມ ເຊັ່ນ: ການປະກັນການຫວ່າງງານ, ການດູແລສຸຂະພາບສາທາລະນະ ແລະເງິນບໍານານ—ເປັນການໃຫ້ສໍາປະທານໂດຍຊົນຊັ້ນນາຍທຶນເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນຄວາມກົດດັນຂອງການຕໍ່ສູ້ຂອງຊົນຊັ້ນ ແລະປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ການເຄື່ອນໄຫວປະຕິວັດເພີ່ມຂຶ້ນ.

ລັດ​ສະ​ຫວັດ​ດີ​ການ, ເຖິງ​ແມ່ນ​ວ່າ​ບໍ່​ສົມ​ບູນ​ແບບ ແລະ​ບໍ່​ພຽງ​ພໍ, ແຕ່​ສະ​ແດງ​ໃຫ້​ເຫັນ​ເຖິງ​ຄວາມ​ພະ​ຍາ​ຍາມ​ທີ່​ຈະ​ໄກ່​ເກ່ຍ​ຄວາມ​ຂັດ​ແຍ່ງ​ດ້ານ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ຄົນ​ໂດຍ​ສະ​ເໜີ​ໃຫ້​ກຳ​ມະ​ກອນ​ປົກ​ປ້ອງ​ບາງ​ປະ​ການ​ຈາກ​ຜົນ​ສະ​ທ້ອນ​ຮ້າຍ​ແຮງ​ທີ່​ສຸດ​ຂອງ​ການ​ຂູດ​ຮີດ​ທຶນ​ນິຍົມ. ແນວໃດກໍ່ຕາມ, ການເພີ່ມຂຶ້ນຂອງ neoliberalism ໄດ້ນໍາໄປສູ່ການຄ່ອຍໆ disrupting ຂອງຫຼາຍລັດສະຫວັດດີການ, ເພີ່ມທະວີຄວາມເຄັ່ງຕຶງຂອງຊົນຊັ້ນໃນຫຼາຍພາກສ່ວນຂອງໂລກ.

ລັດທິທຶນນິຍົມທົ່ວໂລກ, ລັດທິຈັກກະພັດ, ແລະການຕໍ່ສູ້ກັບຊົນຊັ້ນ

ໃນ​ບົດ​ຂຽນ​ຂອງ​ເພິ່ນ​ໃນ​ຕໍ່​ມາ, ໂດຍ​ສະ​ເພາະ​ແມ່ນ​ບັນ​ດາ​ອິດ​ທິ​ພົນ​ຈາກ​ທິດ​ສະ​ດີ​ລັດ​ທິ​ຈັກ​ກະ​ພັດ​ຂອງ​ເລ​ນິນ, ການ​ວິ​ເຄາະ​ຂອງ​ລັດ​ທິ​ມາກ ໄດ້​ຂະ​ຫຍາຍ​ການ​ຕໍ່​ສູ້​ຊົນ​ຊັ້ນ​ໄປ​ສູ່​ຂັ້ນ​ຕອນ​ຂອງ​ໂລກ. ໃນຍຸກ​ແຫ່ງ​ການ​ຫັນ​ເປັນ​ໂລກາ​ພິວັດ, ທ່າ​ແຮງ​ຂອງ​ການ​ປະ​ທະ​ກັນ​ດ້ານ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ກໍ​ບໍ່​ຖືກ​ຈຳກັດ​ຢູ່​ກັບ​ຊາຍ​ແດນ​ແຫ່ງ​ຊາດ​ອີກ​ຕໍ່​ໄປ. ການ​ຂູດ​ຮີດແຮງງານ​ໃນ​ປະ​ເທດ​ໜຶ່ງ​ແມ່ນ​ຕິດ​ພັນ​ກັບ​ນະ​ໂຍບາຍ​ເສດຖະກິດ ​ແລະ ການ​ປະຕິບັດ​ຂອງ​ບັນດາ​ບໍລິສັດ​ຂ້າມ​ຊາດ ​ແລະ ອຳນາດ​ຈັກກະພັດ​ໃນ​ພາກ​ພື້ນ​ອື່ນໆ.

ທິດ​ສະ​ດີ​ຂອງ​ລັດ​ທິ​ຈັກ​ກະ​ພັດ​ຂອງ​ເລ​ນິນ​ເປັນ​ຂັ້ນ​ຕອນ​ສູງ​ສຸດ​ຂອງ​ລັດ​ທິ​ທຶນ​ນິ​ຍົມ​ສະ​ຫນອງ​ການ​ເສີມ​ຂະ​ຫຍາຍ​ທີ່​ມີ​ຄຸນ​ຄ່າ​ຂອງ​ແນວ​ຄວາມ​ຄິດ​ຂອງ Marx, ສະ​ແດງ​ໃຫ້​ເຫັນ​ວ່າ​ລະ​ບົບ​ທຶນ​ນິ​ຍົມ​ທົ່ວ​ໂລກ​ມີ​ລັກ​ສະ​ນະ​ໂດຍ​ການ​ຂູດ​ຮີດ​ຂອງ​ໂລກ​ໃຕ້​ໂດຍ​ທົ່ວ​ໂລກ​ເຫນືອ. ຜ່ານ​ການ​ລ່າ​ເມືອງ​ຂຶ້ນ​ອານານິຄົມ​ແລະ​ຕໍ່​ມາ​ໂດຍ​ການ​ປະຕິບັດ​ທາງ​ດ້ານ​ເສດຖະກິດ​ແບບ​ນີວ​ອານາ​ນິຄົມ, ບັນດາ​ປະ​ເທດ​ທຶນ​ນິຍົມ​ທີ່​ຮັ່ງມີ​ດຶງ​ດູດ​ຊັບພະຍາກອນ ​ແລະ ແຮງ​ງານ​ລາຄາ​ຖືກ​ຈາກ​ບັນດາ​ປະ​ເທດ​ດ້ອຍ​ພັດທະນາ, ​ເຮັດ​ໃຫ້​ຄວາມ​ບໍ່​ສະ​ເໝີ​ພາບ​ຂອງ​ໂລກ​ຮ້າຍ​ແຮງ​ຂຶ້ນ.

ຂະ​ບວນການ​ຕໍ່ສູ້​ຊົນ​ຊັ້ນ​ທົ່ວ​ໂລກ​ນີ້​ສືບ​ຕໍ່​ດຳ​ເນີນ​ໄປ​ໃນ​ຍຸກ​ສະ​ໄໝ​ໃໝ່, ​ເນື່ອງ​ຈາກ​ບໍລິສັດ​ຂ້າມ​ຊາດ​ໄດ້​ຍົກຍ້າຍ​ການ​ຜະລິດ​ໄປ​ຍັງ​ບັນດາ​ປະ​ເທດ​ທີ່​ມີ​ການ​ປົກ​ປ້ອງ​ແຮງ​ງານ​ອ່ອນ​ແອ ​ແລະ ຄ່າ​ແຮງ​ງານ​ຕ່ຳ. ການຂູດຮີດແຮງງານໃນຮ້ານຕັດຫຍິບ, ໂຮງງານຕັດຫຍິບ, ແລະ ອຸດສາຫະກຳການຂຸດຄົ້ນຊັບພະຍາກອນ ຢູ່ໃນພາກໃຕ້ຂອງໂລກ ເປັນຕົວຢ່າງອັນຈະແຈ້ງຂອງລັກສະນະສາກົນຂອງຄວາມຂັດແຍ່ງທາງຊົນຊັ້ນ. ໃນຂະນະທີ່ຄົນງານໃນພາກເຫນືອຂອງໂລກອາດຈະໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດຈາກລາຄາຜູ້ບໍລິໂພກທີ່ຕໍ່າລົງ, ລະບົບທຶນນິຍົມຂອງໂລກໄດ້ສືບຕໍ່ຮູບແບບຂອງຈັກກະພັດເສດຖະກິດທີ່ເສີມສ້າງການແບ່ງຊັ້ນໃນຂອບເຂດທົ່ວໂລກ.

ໂລກາພິວັດ​ຍັງ​ໄດ້​ເພີ່ມ​ທະວີ​ການ​ແຂ່ງຂັນ​ລະຫວ່າງ​ຄົນ​ງານ​ໃນ​ທົ່ວ​ປະ​ເທດ​ຕ່າງໆ, ​ເຮັດ​ໃຫ້​ບາງ​ຄົນ​ເອີ້ນ​ວ່າ ການ​ແຂ່ງຂັນ​ໄປ​ສູ່​ລຸ່ມ. ຂະນະ​ທີ່​ບັນດາ​ບໍລິສັດ​ຂ້າມ​ຊາດ​ຊອກ​ຫາ​ຜົນ​ກຳ​ໄລ​ໃຫ້​ສູງ​ສຸດ, ​ເຂົາ​ເຈົ້າ​ກໍ່​ຂົ່ມ​ເຫັງ​ຄົນ​ງານ​ຢູ່​ປະ​ເທດ​ຕ່າງໆ​ຕໍ່​ກັນ ​ໂດຍ​ຂົ່ມຂູ່​ທີ່​ຈະ​ຍ້າຍ​ການ​ຜະລິດ​ໄປ​ຢູ່​ບ່ອນ​ທີ່​ມີ​ຄ່າ​ແຮງ​ງານ​ຕ່ຳ. ການເຄື່ອນໄຫວດັ່ງກ່າວເຮັດໃຫ້ກຳລັງຕໍ່ລອງຂອງແຮງງານໃນທັງພາກພື້ນເໜືອ ແລະ ພາກໃຕ້ຂອງໂລກ, ຍ້ອນວ່າເຂົາເຈົ້າຖືກບັງຄັບໃຫ້ຮັບເອົາຄ່າຈ້າງຕໍ່າກວ່າ ແລະ ສະພາບການເຮັດວຽກທີ່ຊຸດໂຊມລົງເພື່ອໃຫ້ສາມາດແຂ່ງຂັນໄດ້.

ການ​ແຂ່ງຂັນ​ລະດັບ​ໂລກ​ລົງ​ສູ່​ລະດັບ​ລຸ່ມ​ນີ້ ​ເຮັດ​ໃຫ້​ຄວາມ​ເຄັ່ງ​ຕຶງ​ດ້ານ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ສູງ​ຂຶ້ນ ​ແລະ ທຳລາຍ​ຄວາມ​ສາມາດ​ຂອງ​ຄວາມ​ສາມັກຄີ​ສາກົນ​ລະຫວ່າງ​ຄົນ​ງານ. ວິໄສທັດຂອງ Marx ກ່ຽວກັບລັດທິນິຍົມລະບອບຜະເດັດການ, ບ່ອນທີ່ຄົນງານຂອງໂລກເຕົ້າໂຮມກັນຕໍ່ຕ້ານພວກນາຍທຶນນິຍົມຂອງພວກເຂົາ, ແມ່ນມີຄວາມຫຍຸ້ງຍາກຫຼາຍຂຶ້ນໂດຍການພັດທະນາທີ່ບໍ່ສອດຄ່ອງກັນຂອງລະບອບທຶນນິຍົມ ແລະ ຄວາມສັບສົນຂອງຜົນປະໂຫຍດຂອງຊາດ ແລະທົ່ວໂລກ.

ເທັກໂນໂລຍີ, ອັດຕະໂນມັດ, ແລະການຕໍ່ສູ້ກັບຫ້ອງຮຽນໃນສະຕະວັດທີ 21

ການ​ພັດ​ທະ​ນາ​ຢ່າງ​ວ່ອງ​ໄວ​ຂອງ​ເຕັກ​ໂນ​ໂລ​ຊີ, ໂດຍ​ສະ​ເພາະ​ແມ່ນ​ອັດ​ຕະ​ໂນ​ມັດ​ແລະ​ປັນຍາ​ປະດິດ (AI), ແມ່ນ​ການ​ປ່ຽນ​ແປງ​ພູມ​ສັນ​ຖານ​ຂອງ​ການ​ຕໍ່​ສູ້​ຊົນ​ຊັ້ນ​ໃນ​ວິ​ທີ​ທີ່ Marx ບໍ່​ສາ​ມາດ​ຄາດ​ຫວັງ. ໃນຂະນະທີ່ຄວາມກ້າວໜ້າທາງເທັກໂນໂລຍີມີທ່າແຮງທີ່ຈະເພີ່ມຜົນຜະລິດ ແລະ ປັບປຸງມາດຕະຖານການດຳລົງຊີວິດ, ພວກມັນຍັງເຮັດໃຫ້ເກີດສິ່ງທ້າທາຍອັນໃຫຍ່ຫຼວງຕໍ່ຜູ້ອອກແຮງງານ ແລະ ເຮັດໃຫ້ການແບ່ງຊັ້ນຮຽນທີ່ມີຢູ່ແລ້ວຮ້າຍແຮງຂຶ້ນ.

ໜຶ່ງ​ໃນ​ຄວາມ​ກັງ​ວົນ​ທີ່​ຮີບ​ດ່ວນ​ທີ່​ສຸດ​ໃນ​ສະ​ພາບ​ການ​ອັດ​ຕະ​ໂນ​ມັດ​ແມ່ນ​ຄວາມ​ສາ​ມາດ​ໃນ​ການ​ຍົກ​ຍ້າຍ​ວຽກ​ເຮັດ​ງານ​ທໍາ​ຢ່າງ​ກວ້າງ​ຂວາງ. ເມື່ອເຄື່ອງຈັກ ແລະ ສູດການຄິດໄລ່ ມີຄວາມສາມາດປະຕິບັດວຽກງານຕາມປະເພນີທີ່ປະຕິບັດໂດຍແຮງງານມະນຸດ, ຄົນງານຫຼາຍຄົນ, ໂດຍສະເພາະວຽກທີ່ຕໍ່າ ຫຼື ເຮັດວຽກຊ້ຳຊ້ອນ, ປະເຊີນກັບໄພຂົ່ມຂູ່ຂອງຊໍ້າຊ້ອນ. ປະກົດການນີ້, ມັກຈະເອີ້ນວ່າ ການຫວ່າງງານທາງເທັກໂນໂລຍີ, ສາມາດນໍາໄປສູ່ການຂັດຂວາງຕະຫຼາດແຮງງານຢ່າງຫຼວງຫຼາຍແລະເຮັດໃຫ້ການຕໍ່ສູ້ຂອງຊົນຊັ້ນຮຽນເພີ່ມຂຶ້ນ.

ການວິເຄາະຂອງ Marx ກ່ຽວກັບແຮງງານພາຍໃຕ້ທຶນນິຍົມຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າຄວາມກ້າວຫນ້າທາງດ້ານເຕັກໂນໂລຢີມັກຈະຖືກນໍາໃຊ້ໂດຍນາຍທຶນເພື່ອເພີ່ມຜົນຜະລິດແລະຫຼຸດຜ່ອນຄ່າໃຊ້ຈ່າຍແຮງງານ, ດັ່ງນັ້ນການເພີ່ມກໍາໄລ. ​ແນວ​ໃດ​ກໍ​ດີ, ການ​ຍົກຍ້າຍ​ຄົນ​ງານ​ດ້ວຍ​ເຄື່ອງ​ຈັກ​ຍັງ​ສ້າງ​ຄວາມ​ຂັດ​ແຍ່ງ​ກັນ​ໃໝ່​ຢູ່​ໃນ​ລະບົບ​ທຶນ​ນິຍົມ. ເນື່ອງຈາກຄົນງານຂາດວຽກເຮັດງານທຳ ແລະ ກໍາລັງການຊື້ຂອງເຂົາເຈົ້າຫຼຸດລົງ, ຄວາມຕ້ອງການສິນຄ້າ ແລະ ການບໍລິການອາດຈະຫຼຸດລົງ, ເຮັດໃຫ້ເກີດວິກິດການທາງດ້ານເສດຖະກິດຂອງການຜະລິດເກີນ.

ນອກ​ເໜືອ​ໄປ​ຈາກ​ລະບົບ​ອັດ​ຕະ​ໂນ​ມັດ​ແລ້ວ, ການ​ເພີ່ມ​ຂຶ້ນ​ຂອງ AI ແລະ​ລະບົບ​ທຶນ​ນິຍົມ​ເຝົ້າ​ລະວັງ​ຍັງ​ມີ​ຄວາມ​ທ້າ​ທາຍ​ໃໝ່​ສຳລັບ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ຄົນ​ງານ. ທຶນນິຍົມການເຝົ້າລະວັງ, ເປັນຄໍາສັບທີ່ສ້າງຂຶ້ນໂດຍ Shoshana Zuboff, ຫມາຍເຖິງຂະບວນການທີ່ບໍລິສັດເກັບກໍາຂໍ້ມູນຈໍານວນຫຼວງຫຼາຍກ່ຽວກັບພຶດຕິກໍາຂອງບຸກຄົນແລະນໍາໃຊ້ຂໍ້ມູນນັ້ນເພື່ອສ້າງຜົນກໍາໄລ. ຮູບແບບຂອງທຶນນິຍົມນີ້ອາໄສການລວມເອົາຂໍ້ມູນສ່ວນຕົວ, ປ່ຽນການເຄື່ອນໄຫວດິຈິຕອລຂອງບຸກຄົນໃຫ້ເປັນຂໍ້ມູນທີ່ມີຄຸນຄ່າທີ່ສາມາດຂາຍໃຫ້ກັບຜູ້ໂຄສະນາ ແລະບໍລິສັດອື່ນໆ.

ສຳລັບ​ຄົນ​ງານ, ການ​ເພີ່ມ​ຂຶ້ນ​ຂອງ​ລັດທິ​ທຶນ​ນິຍົມ​ເຝົ້າ​ລະວັງ​ສ້າງ​ຄວາມ​ເປັນ​ຫ່ວງ​ກ່ຽວ​ກັບ​ຄວາມ​ເປັນ​ສ່ວນ​ຕົວ, ການ​ປົກຄອງ​ຕົນ​ເອງ, ​ແລະ ພະລັງ​ທີ່​ເພີ່ມ​ຂຶ້ນ​ຂອງ​ບັນດາ​ບໍລິສັດ​ເຕັກ​ໂນ​ໂລ​ຢີຍັກ​ໃຫຍ່. ບໍລິສັດສາມາດນໍາໃຊ້ຂໍ້ມູນແລະ AI ເພື່ອຕິດຕາມການຜະລິດຂອງພະນັກງານ, ຕິດຕາມການເຄື່ອນໄຫວຂອງເຂົາເຈົ້າ, ແລະແມ້ກະທັ້ງການຄາດເດົາພຶດຕິກໍາຂອງພວກເຂົາ, ນໍາໄປສູ່ຮູບແບບໃຫມ່ຂອງການຄວບຄຸມແລະການຂູດຮີດໃນບ່ອນເຮັດວຽກ. ການເຄື່ອນໄຫວນີ້ນຳສະເໜີມິຕິໃໝ່ຕໍ່ກັບການຕໍ່ສູ້ຂອງຊົນຊັ້ນ, ເນື່ອງຈາກຜູ້ອອກແຮງງານຕ້ອງຊອກຫາສິ່ງທ້າທາຍຂອງການເຮັດວຽກໃນສະພາບແວດລ້ອມທີ່ທຸກໆການກະທຳຂອງເຂົາເຈົ້າຖືກຕິດຕາມ ແລະ ປັບປຸງ.

ການ​ເຄື່ອນ​ໄຫວ​ຮ່ວມ​ສະ​ໄຫມ​ແລະ​ການ​ຟື້ນ​ຟູ​ຂອງ​ການ​ຕໍ່​ສູ້​ຊົນ​ຊັ້ນ​ກໍາ​ເນີດ

ໃນ​ຊຸມ​ປີ​ມໍ່ໆ​ມາ​ນີ້, ມີ​ການ​ຟື້ນ​ຟູ​ການ​ເຄື່ອນ​ໄຫວ​ແບບ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ທີ່​ດຶງ​ດູດ​ລັດ​ທິ​ມາກ​ສ.inciples, ເຖິງແມ່ນວ່າພວກເຂົາເຈົ້າບໍ່ໄດ້ລະບຸຢ່າງຊັດເຈນວ່າເປັນ Marxist. ການເຄື່ອນໄຫວເພື່ອຄວາມຍຸຕິທຳທາງດ້ານເສດຖະກິດ, ສິດທິແຮງງານ ແລະ ຄວາມສະເໝີພາບທາງດ້ານສັງຄົມ ພວມໄດ້ຮັບການຊຸກຍູ້ທົ່ວໂລກ, ເຊິ່ງສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມບໍ່ພໍໃຈທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນຕໍ່ກັບຄວາມບໍ່ສະເໝີພາບອັນເລິກເຊິ່ງ ແລະ ການປະຕິບັດການຂູດຮີດຂອງທຶນນິຍົມທົ່ວໂລກ.

ການເຄື່ອນໄຫວ Occupy Wall Street, ເຊິ່ງໄດ້ເລີ່ມຕົ້ນໃນປີ 2011, ເປັນຕົວຢ່າງທີ່ໂດດເດັ່ນຂອງການປະທ້ວງຂອງມະຫາຊົນທີ່ສຸມໃສ່ບັນຫາຄວາມບໍ່ສະເຫມີພາບທາງດ້ານເສດຖະກິດແລະການຕໍ່ສູ້ຂອງຊົນຊັ້ນ. ການ​ເຄື່ອນ​ໄຫວ​ດັ່ງກ່າວ​ໄດ້​ນິຍົມ​ແນວ​ຄວາມ​ຄິດ​ຂອງ 99%, ​ໂດຍ​ເນັ້ນ​ເຖິງ​ຄວາມ​ແຕກ​ຕ່າງ​ກັນ​ຢ່າງ​ຫຼວງ​ຫຼາຍ​ຂອງ​ຄວາມ​ຮັ່ງມີ ​ແລະ ອຳນາດ​ລະຫວ່າງ​ຄົນ​ຮັ່ງມີ​ທີ່​ສຸດ 1% ກັບ​ສັງຄົມ. ໃນຂະນະທີ່ການເຄື່ອນໄຫວ Occupy ບໍ່ໄດ້ສົ່ງຜົນໃຫ້ມີການປ່ຽນແປງທາງດ້ານການເມືອງໃນທັນທີ, ມັນປະສົບຜົນສໍາເລັດໃນການນໍາເອົາບັນຫາຄວາມບໍ່ສະເຫມີພາບທາງດ້ານຊົນຊັ້ນນໍາມາສູ່ການສົນທະນາສາທາລະນະແລະເປັນແຮງບັນດານໃຈໃນການເຄື່ອນໄຫວຕໍ່ໄປເພື່ອສົ່ງເສີມຄວາມຍຸຕິທໍາທາງດ້ານເສດຖະກິດ.

ການ​ເຄື່ອນ​ໄຫວ​ແຮງ​ງານ​ສືບ​ຕໍ່​ເປັນ​ກຳລັງ​ໃຈກາງ​ໃນ​ການ​ຕໍ່ສູ້​ຊົນ​ຊັ້ນ​ຄົນ​ໃນ​ປະຈຸ​ບັນ. ຢູ່​ຫຼາຍ​ປະ​ເທດ, ຄົນ​ງານ​ໄດ້​ຈັດ​ຕັ້ງ​ການ​ແຫ່​ຂະ​ບວນປະ​ທ້ວງ, ​ແຫ່​ຂະ​ບວນປະ​ທ້ວງ​ເພື່ອ​ຮຽກຮ້ອງ​ໃຫ້​ມີ​ຄ່າ​ຈ້າງ​ທີ່​ດີກ​ວ່າ, ເງື່ອນ​ໄຂ​ການ​ເຮັດ​ວຽກ​ທີ່​ປອດ​ໄພ​ກວ່າ, ​ແລະ ສິດ​ໃນ​ການ​ໂຮມ​ຊຸມນຸມ. ການຟື້ນຕົວຂອງການເຄື່ອນໄຫວແຮງງານໃນຂະແໜງການຕ່າງໆ ເຊັ່ນ: ອາຫານຈານດ່ວນ, ການຂາຍຍ່ອຍ ແລະການດູແລສຸຂະພາບ ສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນເຖິງການຮັບຮູ້ທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນຂອງການຂູດຮີດແຮງງານທີ່ມີລາຍໄດ້ຕໍ່າໃນເສດຖະກິດໂລກ.

ການ​ເພີ່ມ​ຂຶ້ນ​ຂອງ​ສະ​ຫະ​ພັນ​ແຮງ​ງານ ແລະ ສະ​ຫະ​ກອນ​ແຮງ​ງານ​ຊຸດ​ໃໝ່ ຍັງ​ເປັນ​ການ​ທ້າ​ທາຍ​ຕໍ່​ການ​ຄອບ​ຄອງ​ທຶນ​ຮອນ. ການ​ເຄື່ອນ​ໄຫວ​ເຫຼົ່າ​ນີ້​ຊອກ​ຫາ​ປະຊາທິປະ​ໄຕ​ບ່ອນ​ເຮັດ​ວຽກ​ໂດຍ​ການ​ໃຫ້​ຜູ້​ອອກ​ແຮງ​ງານ​ຄວບ​ຄຸມ​ເງື່ອນ​ໄຂ​ການ​ອອກ​ແຮງ​ງານ​ຂອງ​ເຂົາ​ເຈົ້າ ​ແລະ ການ​ແຈກ​ຢາຍ​ຜົນ​ກຳ​ໄລ.

ບົດສະຫຼຸບ: ຄວາມອົດທົນຂອງທິດສະດີ Marx ຂອງການຕໍ່ສູ້ຊົນຊັ້ນ

ທິດສະດີຂອງການຕໍ່ສູ້ຊົນຊັ້ນຂອງ Karl Marx ຍັງຄົງເປັນເຄື່ອງມືທີ່ມີປະສິດທິພາບໃນການວິເຄາະການເຄື່ອນໄຫວຂອງສັງຄົມທຶນນິຍົມ ແລະຄວາມບໍ່ສະເໝີພາບທີ່ຍັງຄົງຄ້າງຢູ່. ໃນ​ຂະ​ນະ​ທີ່​ຮູບ​ແບບ​ສະ​ເພາະ​ຂອງ​ຄວາມ​ຂັດ​ແຍ່ງ​ທາງ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ຮຽນ​ໄດ້​ພັດ​ທະ​ນາ, ການ​ຄັດ​ຄ້ານ​ຂັ້ນ​ພື້ນ​ຖານ​ລະ​ຫວ່າງ​ຜູ້​ທີ່​ຄວບ​ຄຸມ​ວິ​ທີ​ການ​ຜະ​ລິດ​ແລະ​ຜູ້​ທີ່​ຂາຍ​ແຮງ​ງານ​ຂອງ​ເຂົາ​ເຈົ້າ​ທົນ​ທານ. ຈາກ​ການ​ເຕີບ​ໂຕ​ຂອງ​ລັດທິ​ນິ​ຍົມ​ນິ​ຍົມ​ແລະ​ລັດທິ​ທຶນ​ນິຍົມ​ທົ່ວ​ໂລກ​ໄປ​ສູ່​ການ​ທ້າ​ທາຍ​ທີ່​ເກີດ​ຂຶ້ນ​ໂດຍ​ລະບົບ​ອັດ​ຕະ​ໂນ​ມັດ​ແລະ​ການ​ເຝົ້າ​ລະ​ວັງ, ການ​ຕໍ່ສູ້​ທາງ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ຍັງ​ສືບ​ຕໍ່​ສ້າງ​ຊີວິດ​ຂອງ​ຄົນ​ນັບ​ພັນ​ລ້ານ​ຄົນ​ໃນ​ທົ່ວ​ໂລກ.

ວິ​ໄສ​ທັດ​ຂອງ Marx ກ່ຽວ​ກັບ​ສັງຄົມ​ທີ່​ບໍ່​ມີ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ວັນນະ, ບ່ອນ​ທີ່​ການ​ຂູດ​ຮີດ​ແຮງ​ງານ​ຖືກ​ລົບ​ລ້າງ ​ແລະ ຄວາມ​ສາມາດ​ຂອງ​ມະນຸດ​ຖືກ​ບັນລຸ​ໄດ້​ຢ່າງ​ເຕັມທີ່, ຍັງ​ຄົງ​ເປັນ​ເປົ້າ​ໝາຍ​ທີ່​ຫ່າງ​ໄກ. ​ແຕ່​ເຖິງ​ຢ່າງ​ໃດ​ກໍ​ຕາມ ຄວາມ​ບໍ່​ສະ​ເໝີ​ພາບ​ທາງ​ເສດຖະກິດ, ການ​ເຄື່ອນ​ໄຫວ​ແຮງ​ງານ​ຄືນ​ໃໝ່, ​ແລະ ຄວາມ​ຮັບ​ຮູ້​ທີ່​ເພີ່ມ​ຂຶ້ນ​ກ່ຽວ​ກັບ​ສະພາບ​ແວດ​ລ້ອມ ​ແລະ ສັງຄົມ​ຂອງ​ທຶນ​ນິຍົມ ຊີ້​ໃຫ້​ເຫັນ​ວ່າ ການ​ຕໍ່ສູ້​ເພື່ອ​ໂລກ​ທີ່​ຍຸຕິ​ທຳ ​ແລະ ​ເທົ່າ​ທຽມ​ກັນ​ແມ່ນ​ຍັງ​ບໍ່​ທັນ​ສິ້ນ​ສຸດ​ລົງ.

ໃນ​ສະ​ພາບ​ການ​ດັ່ງ​ກ່າວ, ການ​ວິ​ເຄາະ​ຂອງ Marx ກ່ຽວ​ກັບ​ຄວາມ​ຂັດ​ແຍ່ງ​ດ້ານ​ຊົນ​ຊັ້ນ​ຍັງ​ສືບ​ຕໍ່​ສະ​ເໜີ​ຄວາມ​ເຂົ້າ​ໃຈ​ອັນ​ລ້ຳ​ຄ່າ​ກ່ຽວ​ກັບ​ລັກ​ສະ​ນະ​ຂອງ​ສັງ​ຄົມ​ທຶນ​ນິ​ຍົມ ແລະ​ຄວາມ​ເປັນ​ໄປ​ໄດ້​ຂອງ​ການ​ປ່ຽນ​ແປງ​ທາງ​ສັງ​ຄົມ. ຕາບໃດທີ່ລັດທິທຶນນິຍົມຍັງຄົງຢູ່, ການຕໍ່ສູ້ລະຫວ່າງທຶນຮອນ ແລະ ແຮງງານກໍເຊັ່ນດຽວກັນ, ເຮັດໃຫ້ທິດສະດີຂອງການຕໍ່ສູ້ຊົນຊັ້ນຂອງ Marx ມີຄວາມກ່ຽວຂ້ອງໃນທຸກວັນນີ້ຄືກັບໃນສະຕະວັດທີ 19.